Dode tsaren en dronken Russen: Jekaterinaburg en de Transsiberië Express

Het regent als we aankomen in Jekaterinaburg. Een passende setting voor de reden van ons bezoek aan deze stad, dat bekend staat om het uitmoorden van de Romanov familie zo’n honderd jaar geleden. Op de plek waar de Bolsjewieken Tsaar Nicolaas II en zijn vrouw en kinderen, de laatste tsarenfamilie, vermoordden staat nu de prachtige witte Kathedraal op het Bloed. Een eerbetoon aan de tsarenfamilie en inmiddels een heus bedevaartsoord.

We dolen een dag door Jekaterinaburg, dat naast een indrukwekkend hoge uitkijktoren over de stad, herdenkingslocaties voor de Romanovs en enkele musea vooral over veel industrie blijkt te beschikken. Toch een goede plek om onze benen te strekken tijdens de Trans-Siberië reis.

Coupégenoten

Na twee dagen stappen we weer op de trein, erg benieuwd wie onze volgende coupégenoten zijn tijdens onze langste aaneengesloten treinrit van 37 uur naar het onbekende Krasnoyarsk.

Als we de coupé binnenkomen, zit daar een Rus met de naam Sasha. Alhoewel; hij stelt zich voor als Alexander, maar na vijf minuten mogen we hem Sasha noemen. Zo werkt het in Rusland; zodra je vrienden wordt, noem je iemand bij zijn ‘verkorte naam’. Die lijkt voor ons in zijn geheel niet op de roepnaam van die persoon, maar voor de Russen zit er logica in.

Sasha heeft zojuist in de restauratiewagen een lekker koud biertje gekocht. Een grote, lege literfles wodka ligt onder het bankje. Trots laat hij ons zien wat hij allemaal te eten bij zich heeft en stalt hij zijn bakjes paté, gekke droge worstjes en meer ondefinieerbare etenswaar uit op het tafeltje. Enigszins teleurgesteld toont hij ook de lege fles wodka, maar; ‘my table is your table!’, zegt hij glimlachend terwijl hij naar zijn voedsel wijst. De alcoholwalm is moeilijk te negeren in de kleine coupé. Gelukkig heeft Sasha ook salami bij zich, die de bier- en wodka walm af en toe wat overstijgt. Ik weet nog steeds niet welke geur mijn voorkeur heeft.

Siberische wodka

Het is makkelijk vrienden worden met de dronken Rus. Binnen een uur heeft hij besloten dat hij met ons Krasnoyarsk, de volgende stop, onveilig wil maken ondanks dat zijn eindbestemming een stuk verderop ligt. Enkele biertjes later kunnen we zijn beperkte Engels steeds slechter verstaan, maar uit zijn knuffelpogingen maken we op dat hij ons nog steeds graag mag. Toch zien we de teleurstelling in zijn waterige rode ogen telkens als we zijn verzoeken om ook stomdronken te worden, afslaan. Grappig genoeg hebben we vlak voor deze treinreis een flesje Siberische wodka gekocht om samen met mogelijke coupévrienden soldaat te maken. Maar het lijkt ons een goed idee om die fles voorlopig goed verborgen te houden. Helemaal omdat je een Rus niet maar één glaasje kunt aanbieden; een open fles moet leeg. Deze Rus lijkt ons bepaald geen uitzondering.

Sasha deelt rond middernacht mede dat hij ons alleen gaat laten. Het bier is op, dus hij gaat in de restauratiewagen op zoek naar meer, alsmede een paar drinkbuddies. Uren later komt hij terug, ploft neer op bed en valt voorover in slaap. Zijn gesnurk overstijgt de herrie van de luidruchtige Russische trein, dat is een hele prestatie. Van slapen komt uiteraard niet zoveel.

Yogameesteres

Diep in de nacht komt een blonde Russische dame de coupé binnen. Ze kijkt geïrriteerd naar onze Russische vriend die hard ligt te ronken. Zelf begint ze echter een enthousiast telefoongesprek te voeren zodra ze in bed ligt. Het zal er wel bij horen.

De volgende dag krijgt Sasha een standje van de provodnik, de treinstewardess. Natuurlijk verstaan we er niets van, maar zijn schuldbewuste blik en het raampje dat daarna opengaat verraden dat het standje over zijn constante staat van dronkenschap en de penetrerende alcohollucht gaat.

De blonde dame blijkt Ludmilla te heten, een yogalerares met veel make-up die een meerdaagse cursus Sjamanisme gaat volgen op haar eindbestemming. Vol enthousiasme vertelt ze ons over deze spirituele leefwijze. Dat denken we althans, want het grootste deel van haar verhaal is in het Russisch.

Moskou-tijd

Inmiddels is onze Transsiberië Express trein enkele tijdzones verwijderd van Moskou en beginnen we het systeem door te krijgen. De trein reist namelijk door Rusland in ‘Moskou-tijd’. In het begin dachten we dat de mensen van de treinreiswinkel zich er lafjes van hadden afgemaakt door simpelweg de Moskou-tijd +4 aan te geven. Zo van ‘zoek maar uit hoe laat de trein echt vertrekt’. Vele kilometers na Moskou leren we hoe het echt zit. De trein vertrekt altijd volgens Moskou-tijd, en jij moet uitzoeken hoeveel tijdzones je stop van de Russische hoofdstad verwijderd is. In de trein hangt een klok die aangeeft hoe laat het in Moskou is, terwijl het ter plaatse diverse uren later is. Voortdurend omschakelen dus, omdat je ook tijdzones doorkruist. Bovendien is het op veel plekken in Rusland om 04.00 uur al klaarlicht, wat de verwarring er niet minder op maakt.

Roes

Omstreeks 10.00 uur ‘s morgens wordt Sasha wakker. ‘I will go out’, kondigt hij zijn vertrek naar de restauratiewagen aan. Om enkele uren later wederom katjelam terug te keren, riekend naar wodka.

Dan heeft de yogameesteres haar eindstation bereikt. Sasha brengt Ludmilla naar buiten en draagt haar koffer, galant als hij is. Als de trein vertrekt, zien we hem niet terug in ons treinstel. Even hopen we dat hij misschien de trein heeft gemist. Dat zou sneu zijn, maar ook betekenen dat onze coupé vrij van wodka en bierwalmen is voor de komende 24 uur. Maar waarschijnlijk wandelde hij langs de restauratiewagen en volgde hij zijn neus naar meer alcohol.

Niet veel later ligt Sasha inderdaad zijn derde roes van de dag uit te slapen. De provodnik loopt langs, houdt halt in de deuropening en schudt meewarig haar hoofd. Gelukkig staat onze klok niet op Moskou-tijd, nog ‘maar’ een halve dag te gaan op deze treinreis…

Vind hier al onze blogs en reistips over Rusland en onze tips voor de Transsiberië Express.