Onze rondreis door Cambodja; Angkor Wat, bountystranden en de Rode Khmer…

We verlaten Vietnam en gaan helemaal in het zuidelijkste puntje de landsgrens over, Cambodja in. Inmiddels zijn we wel gewend aan de verlaten grensposten, maar het blijft apart; wandelend met je backpack de mondjesmaat bewaakte en bijna uitgestorven landsgrens oversteken, terwijl er rijen met toeristen en talloze veiligheidsmensen zouden staan indien we voor een vliegtuig hadden gekozen.

Zuidkust van Cambodja

Onze eerste stop in Cambodja wordt Kep, een klein plaatsje aan de zuidkust van Cambodja met het mooie tropische Rabbit Island voor de kust. Aan het begin van de 20e eeuw was dit de favoriete ‘getaway’ voor de Franse kolonisten die de Cambodjaanse hoofdstad Phnom Penh even wilden ontvluchten. Enkele decennia later wisten ook de rijkere Cambodjanen hun weg naar de strandplaats te vinden en lieten er mooie huizen bouwen of namen hun intrek in de Frans-koloniale ‘mansions’.
Vandaag de dag zijn veel van deze kolossale huizen verlaten en in verval geraakt, als gevolg van de razzia’s van de Rode Khmer die de geletterde Cambodjanen uit hun huizen in Kep verjoegen en vermoordden. De lege mansions, bijna opgeslokt door planten en bomen, staan er verlaten bij. Als getuigen van een vreselijk stukje Cambodjaanse geschiedenis.

Pol Pot en de Rode Khmer

Het is onmogelijk om Cambodja te bezoeken zonder je te verdiepen in de Cambodjaanse geschiedenis. In vogelvlucht; tijdens de Vietnam/USA oorlog wordt er niet alleen gevochten in Vietnam, ook Laos en Cambodja zijn vaak het toneel van gevechten en de Verenigde Staten bombarderen er het platteland. Onder meer omdat hier geheime Vietnamese aanvoerroutes en trainingskampen zouden liggen. Veel Cambodjanen vluchten naar de stad.
In 1975 valt de Rode Khmer, onder leiding van Pol Pot, hoofdstad Phnom Penh binnen en worden alle mensen binnen enkele dagen uit de stad verdreven. Hetzelfde gebeurt in andere Cambodjaanse steden. De Rode Khmer wil van Cambodja een agrarische samenleving maken, waarbij alle inwoners op het platteland werken. Geld en godsdiensten worden afgeschaft. Monniken, de vertegenwoordigers van het Boeddhistische geloof worden vermoord. Maar ook de intelligente Cambodjanen vormen een bedreiging voor het bewind. Daarom wordt iedereen die gestudeerd heeft, een buitenlandse taal spreekt of die zelfs een bril draagt (een teken dat je kunt lezen en dus geleerd bent) systematisch vermoord.
Het schrikbewind van de Rode Khmer leidt tussen 1975 en 1979 tot de dood van 1,5 tot 3 miljoen (niemand weet het exact) Cambodjanen, op een bevolking van 7 miljoen mensen. Een kwart (!) van de bevolking wordt geëxecuteerd, uitgehongerd of sterft door ziekte. De Vietnamezen maken uiteindelijk een einde aan de nachtmerrie.

Bedenk je dat iedereen die nu 40 jaar of ouder is in dit land bewust dit regime heeft meegemaakt en dat er binnen het ruime merendeel van de families mensen zijn vermoord…

Phnom Penh; Killing Fields en martelgevangenis

Phnom Penh is de plek in Cambodja waar je zoveel mogelijk kunt meekrijgen van de geschiedenis omtrent de Rode Khmer. We bezoeken de Tuol Sleng gevangenis en de Killing Fields. Dit zijn de overgebleven stille getuigen van de massamoorden die hebben plaatsgevonden. De Tuol Sleng gevangenis (ook S-21 genoemd) was oorspronkelijk een doodgewone middelbare school, maar werd door de Rode Khmer ingenomen en gebruikt als gevangenis en martelcentrum. Bizar om te zien hoe de leslokalen zijn ingericht met martelwerktuigen en als cellen. De galerijen zijn versperd met prikkeldraad om te voorkomen dat wanhopige gevangenen zelfmoord zouden plegen door naar beneden te springen, een ‘prettiger’ einde dan de toekomst die hen in de gevangenis te wachten stond.
Het leven van vrijwel elke gevangene hier, veelal simpelweg mensen met een opleiding, eindigde op de Killing Fields; massagraven waar naar schatting tussen de 17.000 en 20.000 mensen om het leven zijn gebracht.

Moderne tijden in Cambodja

Als je denkt dat de Cambodjanen dagelijks nog bezig zijn met dit vreselijke verleden, heb je het mis. Het trauma is diep weggestopt en de Cambodjanen zijn verder gegaan. Het land heeft zich alleen al in de afgelopen jaren enorm ontwikkeld. Ik reisde er al eerder rond in 2011, toen grote delen van het land nog aan elkaar hingen met zandwegen of een gatenkaas-wegdek. Nu, vijf jaren later, liggen er feilloze geasfalteerde wegen op de belangrijkste routes. De economie is bloeiende en inwoners geven reizigers nog steeds een warme glimlach als verwelkoming.

Op onze busreis naar Sihanoukville ontmoeten we een schattig koppel, beide Cambodjaans, dat naar de kust afreist om trouwlocaties te verkennen. Trots vertelt de één dat hij lange tijd in Amerika heeft gewoond en dat zijn hele familie uit Amerika overkomt voor de bruiloft. Die moet wel in Cambodja plaatvinden, vooral omdat oma erbij moet zijn en die is al ver in de 90. Ze willen na de bruiloft in Phnom Penh gaan wonen, al staat er eerst een huwelijksreis naar Europa op de planning.
Leuke moderne Cambodjanen, zul je denken, verder niets bijzonders. Ware het niet dat het hier gaat om twee mannen. Die openlijk voor hun geaardheid uitkomen in een land dat homo’s langzaamaan steeds meer tolereert, maar nog steeds niet volledig accepteert. Trouwen is bij wet nog niet toegestaan, maar we komen erachter dat er uitzonderingen gemaakt worden. Hoe dit verliefde paar dat voor elkaar heeft gekregen is een raadsel, maar het is mooi om te zien hoe moderne tijden het ook voor hen mogelijk maken om gelukkig te zijn met elkaar.

Bounty stranden: Sihanoukville en Koh Rong

De zuidwestkust is nog steeds ‘the place to be’ voor iedereen die van strand houdt en van een feestje op z’n tijd. Waar badplaats Sihanoukville tijdens mijn vorige bezoek nog ‘booming’ was, is dit nu vooral een doorreislocatie voor de populaire eilanden Koh Rong en Koh Rong Sanloem, 35 kilometer voor de kust gelegen. We stappen op de boot en genieten van het witte zand met turkooizen water op Koh Rong. ’s Avonds bruisen de relaxte backpackerbarren en is het heerlijk vertoeven aan de kabbelende zee. Ben je toe aan vakantie? Dan is dít de plek waar je wilt zijn.

Siem Reap en sprookjesachtig Angkor Wat

Via kleine agrarische dorpjes reizen we in 4 uur (vijf jaar terug nog in 12 uur) naar het noorden, naar Siem Reap. Hier vind je één van de meest indrukwekkende tempelcomplexen ter wereld; Angkor Wat. Dit is het grootste religieuze bouwwerk op aarde. De tempel is één van de belangrijkste overblijfselen uit de periode van het Khmer-rijk (Khmer staat voor de bevolking van Cambodja) en werd gebouwd tussen het jaar 1113 en 1145.
Rondom de tempel Angkor Wat ligt de stad Angkor Wat; één groot tempelwalhalla waar je met gemak een week lang kunt rondkijken. We gaan twee dagen op pad met onze tuktuk-chauffeur Tee die ons de mooiste plekjes laat zien, waaronder de beroemde Tomb Raider tempel, bekend uit de film met Angeline Jolie.
Op één van de ochtenden staan we om 4.00 uur op voor een zonsopgang over Angor Wat, de kers op de taart van ons bezoek. Dat het vervolgens begint te stortregenen en dat we 3 uren lang ‘vast zitten’ in Angkor Wat omdat je buiten wegspoelt, mag de pret niet drukken. Als je dan toch ergens moet schuilen voor een hoosbui, dan maar in een sprookjesachtige tempel die gemakkelijk voor Wereldwonder door had kunnen gaan.

Na Siem Reap zetten we koers naar Laos en gaan we in we in het meest noordelijke puntje van Cambodja de meest zuidelijke landsgrens van Laos over. Lees hierover in onze volgende blog!

Bekijk onze korte video van het prachtig tropische eiland Koh Rong